Zobacz, czym oddychasz

161
600

Wielkie Płuca w centrum Raciborza pokażą problem smogu.

Wraz z rozpoczęciem jesieni i sezonu grzewczego powrócił problem smogu. Mimo licznych działań problem ten jest ciągle poważny w wielu miejscowościach. Jak wynika z raportu „Jakość powietrza w Europie – 2020” Europejskiej Agencji Środowiska, Polska znajduje się w niechlubnym rankingu krajów UE, w których zanieczyszczenie powietrza jest największe. W Polsce odnotowuje się także coraz większą liczbę zgonów z powodu smogu.

Tak zanieczyszczenia trafiają do naszych płuc

11 grudnia na skwerze ks. Prałata Stefana Pieczki w Raciborzu stanęły Wielkie Płuca. Jest to instalacja imitująca płuca, pokryta śnieżnobiałym materiałem, który po zakończeniu akcji, czyli 14 dni później, stanie się ciemnoszary. Uświadomi to problem smogu, konsekwencje wpływu zanieczyszczonego powietrza na zdrowie, a także przepisów, które już wkrótce wymuszą wymianę źródeł ciepła starszej generacji. – Płuca będą filtrować miejskie powietrze i pokażą, czym oddychacie – a to tylko dwa tygodnie z całego sezonu grzewczego… – zapowiadało stowarzyszenie Zielony Racibórz, które zorganizowało akcję wraz z Raciborskim Alarmem Smogowym dzięki współpracy z Polskim Alarmem Smogowym.

Postęp zabrudzenia Wielkich Płuc można na bieżąco obserwować na Facebooku Raciborskiego Alarmu Smogowego. – Od wczoraj bierzemy udział w ogólnopolskiej akcji uświadamiającej problem smogu. Pewnie zdążyliście zauważyć Wielkie Płuca na skwerze Pieczki. Niestety, jak na miasta „top smogowe” przystało, również dzisiejsze odczyty nie pozwalają nam zostać w tyle. W pierwszej dobie działalności Płuc można zauważyć delikatne przyszarzenie tkaniny. Przy ponad 500% (PM 2.5) oraz prawie 300% (PM 10) normy w powietrzu to raczej nie dziwi… – pisze RAS.

– Zanieczyszczenia powietrza są bardzo często niewidoczne i tym samym lekceważone. Na naszej instalacji zamontowaliśmy dwumetrowy model ludzkich płuc pokryty białą półprzepuszczalną tkaniną. Wentylatory umieszczone z tyłu płuc przepuszczają przez nie powietrze, co sprawia, że płuca „oddychają”. Po pewnym czasie na białej materii zaczynają osadzać się zanieczyszczenia powietrza. W podobny sposób zanieczyszczenia trafiają do naszych płuc. Nasze doświadczenia z poprzedniego roku pokazują, że w ciągu dwóch tygodni pracy instalacji materia pokrywająca płuca staje się ciemnoszara. Dzięki tej instalacji mieszkańcy Polski będą mogli zobaczyć, czym oddychają – tłumaczy rzecznik PAS Piotr Siergiej.

Rybnik, Godów i Wodzisław Śląski w niechlubnym rankingu

Państwowy Monitoring Środowiska co roku przygotowuje ranking najbardziej zasmogowanych miejscowości w Polsce, biorąc pod uwagę zanieczyszczenie powietrza pod względem benzo(a)pirenu. Liderem w 2019 r. był Nowy Targ, w którym stężenie przekroczyły normy o 1800%. Na drugim miejscu znalazł się Rybnik, gdzie normy były przekroczone o 1300%. Problem zanieczyszczonego powietrza dotyczy także wsi – na piątej pozycji jest Godów, w którym mieszka niecałe dwa tysiące osób.

W rankingu miejscowości z największą liczbą dni z przekroczeniem dobowego poziomu dopuszczalnego pyłu PM10 w 2019 r. pierwsza jest Pszczyna z 106 takimi dniami, podczas gdy normą jest 35 dni. Wiceliderem jest ponownie Rybnik – 89 dni. Na czwartym miejscu znalazł się Wodzisław Śląski – 86, na szóstym Godów – 79.

KP